Πολλές φορές, ή και πάντα θα υποστήριζε κανείς, όταν ένα άτομο διακατέχεται από ρατσιστικές ιδέες, αδυνατεί να δει τον κόσμο όπως είναι, μένοντας ακλόνητα πιστό στη δική του άποψη. Ακόμη κι αν η ίδια η πραγματικότητα διαψεύδει τους ισχυρισμούς του, δεν φαίνεται ικανή να αλλάξει στην ουσία τις ιδέες τους. Φυσικά αυτό συμβαίνει και σε άλλες περιπτώσεις, εδώ όμως μας ενδιαφέρει ο ρατσισμός.
Δεν είναι μικρό το κομμάτι της κοινωνίας που θεωρεί πως οι ξένοι παίρνουν τις δουλειές των Ελλήνων, πως οι πρόσφυγες που έρχονται φέρνουν αρρώστιες και εγκληματικότητα από τη φύση τους, πως ο γκέι ακτιβιστής Ζακ Κωστόπουλος ήταν υπό την επήρεια ναρκωτικών εκείνο το μεσημέρι. Είτε δεν καταλαβαίνουν, είτε δεν θέλουν να καταλάβουν, πως η κοσμοθεωρία τους βασίζεται σε στερεότυπα, μύθους, ψέματα και ισχυρισμούς οι οποίοι δεν έχουν καμία βάση.
Φταίνε όμως μόνο οι ίδιοι; Παίρνοντας το παράδειγμα της πρόσφατης υπόθεσης του ξυλοδαρμού του υπαλλήλου στο μετρό, το οποίο έλαβε μεγάλη προσοχή, μπορούμε να αναδείξουμε ορισμένα σημαντικά σημεία.
Αρχικά, η ιστορία έχει ως εξής : στις 13 του μήνα δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά η είδηση. Όπως φαίνεται μέχρι τώρα, δύο ανήλικοι που δεν φορούσαν μάσκα, ξυλοκόπησαν έναν υπάλληλο του μετρό, ο οποίος προηγουμένως τους είχε ζητήσει να φορέσουν μάσκα, αλλά και ο ένας εξ αυτών να κατεβάσει τα πόδια από το κάθισμα. Αφού του επιτέθηκαν φραστικά, κατέβηκαν στον σταθμό της Ομόνοιας μαζί του, όπου ήταν το σημείο που έγινε η επίθεση. Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα δημοσιεύθηκε και το βίντεο της επίθεσης, όπου φαίνεται να τον χτυπούν άγρια. Με δεδομένο πως τα χαρακτηριστικά τους ήταν καταγεγραμμένα, ήταν θέμα χρόνου να συλληφθούν. Μέχρι εδώ, το πρόβλημα ήταν μόνο η ίδια η πράξη.
Ενώ λοιπόν η διαδικασία της ταυτοποίησης βρισκόταν σε εξέλιξη, ήρθαν στο φως της δημοσιότητας υποτίθεται πληροφορίες πως οι δύο δράστες ήταν ανήλικοι Αλγερινοί. Πολλές ιστοσελίδες αναπαρήγαγαν την “είδηση”, ενώ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ξεκίνησαν οι διαδικτυακές δίκες από ακροδεξιούς χρήστες. Γεννάται λοιπόν το ερώτημα, ποια ήταν άραγε η πηγή της συγκεκριμένης πληροφορίας; Στα περισσότερα ψευδή δημοσιεύματα δεν αναφέρεται πηγή, ενώ διαβάζουμε το κλασσικό “σύμφωνα με πληροφορίες”.
Η πραγματικότητα όμως είναι πως πρόκειται για δύο ανήλικους Έλληνες, 15 και 17 ετών, ενώ μαζί τους συνελήφθη και ένας ειδικός φρουρός, που φαίνεται να τους βοήθησε στη συνέχεια. Ούτε Αλγερινοί, ούτε ασυνόδευτοι, ενώ φαίνεται πως εμπλέκεται και όργανο της τάξης.
Το τραγικό όμως, πέρα από το ίδιο το γεγονός, είναι τα ρατσιστικά αντανακλαστικά που ενεργοποιήθηκαν αστραπιαία από σημαντικό μέρος της κοινωνίας. Αφενός, από τους «παραδημοσιογράφους», οι οποίοι διέδωσαν μια είδηση δίχως να την εξακριβώσουν, προσδίδοντάς της μάλιστα ένα χαρακτηριστικό, το οποίο γνώριζαν πως θα προκαλούσε έκρηξη ρατσισμού, χρησιμοποιώντας ένα συμβάν που φαινομενικά δεν προμήνυε εκφράσεις μίσους, παρά μόνο την συνολική καταδίκη της πράξης.
Αφετέρου, από το ίδιο το κοινό, το οποίο, άρπαξε την ευκαιρία να διαχωρίσει για άλλη μια φορά τους ανθρώπους σε «καλούς» και «κακούς» με βάση την εθνικότητα, καταπίνοντας αμάσητη μια είδηση, η οποία όμως στα μάτια τους έμοιαζε ιδανική. Επιβεβαίωνε το στερεότυπο πως “για την εγκληματικότητα ευθύνονται οι ξένοι”. Μάλιστα, δεν ήταν μόνο η βία, αλλά και η ανευθυνότητα, η μη χρήση της μάσκας δηλαδή, που έμοιαζε να νομιμοποιεί το ρατσιστικό τους δηλητήριο. Δεν είναι βέβαια η πρώτη φορά που η ακροδεξιά δημιουργεί την δική της πραγματικότητα για να στηρίξει τους ισχυρισμούς της.
Έχουν ειπωθεί πολλές φορές, αλλά καλό είναι να διατυπώνονται ξανά. Η πράξη μετράει και όχι η εθνικότητα. Θα έχουμε κάνει ένα σημαντικό βήμα για την εξάλειψη του ρατσισμού, όταν ιστοσελίδες σταματήσουν να διαχέουν, ηθελημένα και μη, τροφή για ορισμένα αρπακτικά, τα οποία ούτως ή άλλως είναι έτοιμα να κατασπαράξουν τον ξένο. Από την άλλη πλευρά βέβαια, ακόμη κι αν ήταν Αλγερινοί οι δύο δράστες, τι θα σήμαινε αυτό;
Γιάννης Τσεκούρας
Δεν είναι μικρό το κομμάτι της κοινωνίας που θεωρεί πως οι ξένοι παίρνουν τις δουλειές των Ελλήνων, πως οι πρόσφυγες που έρχονται φέρνουν αρρώστιες και εγκληματικότητα από τη φύση τους, πως ο γκέι ακτιβιστής Ζακ Κωστόπουλος ήταν υπό την επήρεια ναρκωτικών εκείνο το μεσημέρι. Είτε δεν καταλαβαίνουν, είτε δεν θέλουν να καταλάβουν, πως η κοσμοθεωρία τους βασίζεται σε στερεότυπα, μύθους, ψέματα και ισχυρισμούς οι οποίοι δεν έχουν καμία βάση.
Φταίνε όμως μόνο οι ίδιοι; Παίρνοντας το παράδειγμα της πρόσφατης υπόθεσης του ξυλοδαρμού του υπαλλήλου στο μετρό, το οποίο έλαβε μεγάλη προσοχή, μπορούμε να αναδείξουμε ορισμένα σημαντικά σημεία.
Αρχικά, η ιστορία έχει ως εξής : στις 13 του μήνα δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά η είδηση. Όπως φαίνεται μέχρι τώρα, δύο ανήλικοι που δεν φορούσαν μάσκα, ξυλοκόπησαν έναν υπάλληλο του μετρό, ο οποίος προηγουμένως τους είχε ζητήσει να φορέσουν μάσκα, αλλά και ο ένας εξ αυτών να κατεβάσει τα πόδια από το κάθισμα. Αφού του επιτέθηκαν φραστικά, κατέβηκαν στον σταθμό της Ομόνοιας μαζί του, όπου ήταν το σημείο που έγινε η επίθεση. Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα δημοσιεύθηκε και το βίντεο της επίθεσης, όπου φαίνεται να τον χτυπούν άγρια. Με δεδομένο πως τα χαρακτηριστικά τους ήταν καταγεγραμμένα, ήταν θέμα χρόνου να συλληφθούν. Μέχρι εδώ, το πρόβλημα ήταν μόνο η ίδια η πράξη.
Ενώ λοιπόν η διαδικασία της ταυτοποίησης βρισκόταν σε εξέλιξη, ήρθαν στο φως της δημοσιότητας υποτίθεται πληροφορίες πως οι δύο δράστες ήταν ανήλικοι Αλγερινοί. Πολλές ιστοσελίδες αναπαρήγαγαν την “είδηση”, ενώ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ξεκίνησαν οι διαδικτυακές δίκες από ακροδεξιούς χρήστες. Γεννάται λοιπόν το ερώτημα, ποια ήταν άραγε η πηγή της συγκεκριμένης πληροφορίας; Στα περισσότερα ψευδή δημοσιεύματα δεν αναφέρεται πηγή, ενώ διαβάζουμε το κλασσικό “σύμφωνα με πληροφορίες”.
Η πραγματικότητα όμως είναι πως πρόκειται για δύο ανήλικους Έλληνες, 15 και 17 ετών, ενώ μαζί τους συνελήφθη και ένας ειδικός φρουρός, που φαίνεται να τους βοήθησε στη συνέχεια. Ούτε Αλγερινοί, ούτε ασυνόδευτοι, ενώ φαίνεται πως εμπλέκεται και όργανο της τάξης.
Το τραγικό όμως, πέρα από το ίδιο το γεγονός, είναι τα ρατσιστικά αντανακλαστικά που ενεργοποιήθηκαν αστραπιαία από σημαντικό μέρος της κοινωνίας. Αφενός, από τους «παραδημοσιογράφους», οι οποίοι διέδωσαν μια είδηση δίχως να την εξακριβώσουν, προσδίδοντάς της μάλιστα ένα χαρακτηριστικό, το οποίο γνώριζαν πως θα προκαλούσε έκρηξη ρατσισμού, χρησιμοποιώντας ένα συμβάν που φαινομενικά δεν προμήνυε εκφράσεις μίσους, παρά μόνο την συνολική καταδίκη της πράξης.
Αφετέρου, από το ίδιο το κοινό, το οποίο, άρπαξε την ευκαιρία να διαχωρίσει για άλλη μια φορά τους ανθρώπους σε «καλούς» και «κακούς» με βάση την εθνικότητα, καταπίνοντας αμάσητη μια είδηση, η οποία όμως στα μάτια τους έμοιαζε ιδανική. Επιβεβαίωνε το στερεότυπο πως “για την εγκληματικότητα ευθύνονται οι ξένοι”. Μάλιστα, δεν ήταν μόνο η βία, αλλά και η ανευθυνότητα, η μη χρήση της μάσκας δηλαδή, που έμοιαζε να νομιμοποιεί το ρατσιστικό τους δηλητήριο. Δεν είναι βέβαια η πρώτη φορά που η ακροδεξιά δημιουργεί την δική της πραγματικότητα για να στηρίξει τους ισχυρισμούς της.
Έχουν ειπωθεί πολλές φορές, αλλά καλό είναι να διατυπώνονται ξανά. Η πράξη μετράει και όχι η εθνικότητα. Θα έχουμε κάνει ένα σημαντικό βήμα για την εξάλειψη του ρατσισμού, όταν ιστοσελίδες σταματήσουν να διαχέουν, ηθελημένα και μη, τροφή για ορισμένα αρπακτικά, τα οποία ούτως ή άλλως είναι έτοιμα να κατασπαράξουν τον ξένο. Από την άλλη πλευρά βέβαια, ακόμη κι αν ήταν Αλγερινοί οι δύο δράστες, τι θα σήμαινε αυτό;
 |
| Unsplash - Simone Fischer |
Γιάννης Τσεκούρας
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου