Ο γυναικείος αθλητισμός του Αφγανιστάν προς την καταστροφή: «Κρύψτε τα ονόματά σας, κάψτε τις φανέλες σας»

«Για την ασφάλειά σας, κρύψτε τα ονόματα και την ταυτότητά σας, διαγράψτε τις φωτογραφίες σας. Ξεφορτωθείτε ή κάψτε τη φανέλα της εθνικής ομάδας». Αυτά προτρέπει τις παίχτριες της γυναικείας ομάδας ποδοσφαίρου του Αφγανιστάν να κάνουν η πρώην αρχηγός της ομάδας, Khalida Popal.

Η ίδια ζει στη Δανία, αφού το 2011 αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την πατρίδα της, καθώς υπήρχε κίνδυνος για τη ζωή της, εξαιτίας του ρόλου της στην ίδρυση της εθνικής ομάδας. Επίσης, διαδραμάτισε σημαντικότατο ρόλο το 2018, στην αποκάλυψη της υπόθεσης κακοποίησης που υπέστησαν οι παίχτριες της γυναικείας ομάδας ποδοσφαίρου, από τον Keramuudin Karim, τότε πρόεδρο της Ομοσπονδίας ποδοσφαίρου του Αφγανιστάν. Η FIFA αναγκάστηκε να διερευνήσει την υπόθεση και στη συνέχεια να τον αποβάλει.

Μιλώντας στον Guardian από την Κοπεγχάγη, σχετικά με τις πρόσφατες εξελίξεις, η ίδια τόνισε πως «είναι πολύ οδυνηρό όλο αυτό για μένα, για μια ακτιβίστρια που σηκώθηκε και έκανε ό,τι ήταν δυνατό για να κερδίσουμε αυτή την ταυτότητα, της εθνικής ομάδας γυναικών. Για να κερδίσουμε δηλαδή αυτό το σήμα στο στήθος και να έχουμε το δικαίωμα να παίζουμε και να εκπροσωπούμε τη χώρα μας».

Πολλές γυναίκες της ομάδας, από τότε που οι Ταλιμπάν κατέλαβαν την Καμπούλ, έχουν κρυφτεί, αφού φοβούνται μέχρι και για τη ζωή τους. Παρά το γεγονός πως πρόσφατα ο εκπρόσωπος των Ταλιμπάν, Zabihullah Mujahid, στη πρώτη του συνέντευξη σε Δυτικό μέσο δήλωσε πως μακροπρόθεσμα, οι γυναίκες θα είναι ελεύθερες να επιστρέψουν στην καθημερινή τους ρουτίνα, οι φόβοι είναι απόλυτα δικαιολογημένοι. Ακόμη και ο ίδιος λίγες μέρες πριν προέτρεπε τις γυναίκες να παραμείνουν στο σπίτι, καθώς οι μαχητές της ομάδας δεν ήταν ακόμη εκπαιδευμένοι, έτσι ώστε να μην τους φερθούν «κακοπροαίρετα».

Αξίζει να θυμηθούμε πως πριν από 20 χρόνια, την περίοδο 1996-2001, κατά την οποία οι Ταλιμπάν είχαν την εξουσία, οι γυναίκες δεν μπορούσαν να βγουν από το σπίτι χωρίς να συνοδεύονται από έναν άνδρα (έναν “mahram”), δεν μπορούσαν να εργαστούν, ενώ έπρεπε να έχουν καλυμμένα τα χαρακτηριστικά τους.

Αξίζει να θυμηθούμε πως πριν από 20 χρόνια, την περίοδο 1996-2001, κατά την οποία οι Ταλιμπάν είχαν την εξουσία, οι γυναίκες δεν μπορούσαν να βγουν από το σπίτι χωρίς να συνοδεύονται από έναν άνδρα (έναν “mahram”), δεν μπορούσαν να εργαστούν, ενώ έπρεπε να έχουν καλυμμένα τα χαρακτηριστικά τους.

Η Χέιλι Κάρτερ, πρώην βοηθός προπονητής της ομάδας, έχει έρθει σε επαφή με ορισμένες παίχτριες που κρύβονται. «Αν κάποιος ανακαλύψει ότι επικοινωνούν με κάποιον από το εξωτερικό, η ζωή τους θα βρίσκεται σε ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο», λέει στο BBC. Τις συμβουλεύει «να δράσουν έξυπνα, να παραμείνουν ασφαλείς και να έχουν υπομονή».

Η Madina Azizi, πρώην σταρ της αφγανικής γυναικείας ομάδας ποδοσφαίρου, κατάφερε να φύγει με προορισμό την Ευρώπη, νωρίτερα αυτό το μήνα, καθώς έβλεπε τους Ταλιμπάν να κατακτούν τη μια περιοχή μετά την άλλη, φοβούμενη για την επιστροφή τους. Τις τελευταίες δεκαπέντε μέρες προσπαθεί να βγάλει ανθρώπους από τη χώρα, ενώ μιλώντας στο euronews τόνισε πως οι γυναίκες με τις οποίες μιλάει είναι πολύ απαισιόδοξες.

«Όταν τις καλώ, μιλούν ψιθυριστά, με μια αίσθηση απελπισίας. Είναι εντελώς απογοητευμένες και φοβούνται για την κατάσταση που επικρατεί στο Αφγανιστάν». Η ίδια, απευθυνόμενη σε διάφορους οργανισμούς, όπως η FIFA, έχει καταφέρει μέχρι στιγμής να μεταφερθούν από τη χώρα 33 άνθρωποι: παίχτριες, προπονητές, διαιτητές αλλά και αξιωματούχοι που συνδέονται με το γυναικείο ποδόσφαιρο της χώρας. Ωστόσο φοβάται πως μετά την προθεσμία της 31ης Αυγούστου, αυτό δεν θα είναι εύκολο.

Αξίζει να σημειωθεί πως πρόσφατα περίπου 50 αθλήτριες, μαζί με τους κοντινούς τους ανθρώπους έφυγαν από τη χώρα με τη βοήθεια της Αυστραλίας, ενώ στη προσπάθεια συμβάλλει και η Διεθνής Ομοσπονδία Επαγγελματιών Ποδοσφαιριστών (FIFPRO).

Άλλωστε, και η πρωταθλήτρια στο Καράτε Meena Asadi δήλωσε πως φοβάται ότι ο αθλητισμός για τις γυναίκες στη χώρα της τελείωσε με τους Ταλιμπάν πίσω στην εξουσία.

Μην ανεβάζετε τίποτα στα social media

Παρόμοια κατάσταση φαίνεται πως επικρατεί και στις τάξεις των αθλητριών ποδηλασίας. Πηγή που βρίσκεται κοντά στην Ομοσπονδία, δήλωσε στον Guardian πως προτρέπει τις γυναίκες να μείνουν σπίτι και να μην δημοσιεύουν τίποτα.

«Αυτή τη στιγμή είναι ασφαλείς, αλλά πιστεύω πως σε μερικούς μήνες, έναν ή δύο, κανείς δεν θα μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλειά τους», για να προσθέσει: «Όλα άλλαξαν σε 48 ώρες. Κανείς δε μπορούσε να δραπετεύσει. Αν είχαμε μια εβδομάδα ή κάτι τέτοιο, θα τις είχαμε στείλει σε γειτονικές χώρες».

Μια ποδηλάτισσα, είχε δηλώσει πριν λίγο καιρό: «Προσεύχομαι πραγματικά έτσι ώστε η χώρα μας να είναι ένα ασφαλές μέρος για γυναίκες σαν κι εμάς, έτσι ώστε να μπορέσουμε να οδηγούμε ποδήλατα άφοβα στο δρόμο. Αλλά είμαι βέβαιη πως οι Ταλιμπάν δεν θα επιτρέψουν ποτέ στις γυναίκες να σπουδάσουν, να εργαστούν, να έχουν δουλειά. Επομένως, πώς είναι δυνατόν να μας αφήσουν να κάνουμε ποδηλασία; Είμαι βέβαιη ότι δεν θα μας το επιτρέψουν ποτέ. Θα μας πυροβολήσουν».

Nilofar Bayat: Αν οι Ταλιμπάν ήξεραν τι κάνω, θα με σκότωναν

Όταν οι Ταλιμπάν μπήκαν στην Καμπούλ, η Nilofar Bayat, η αρχηγός της γυναικείας εθνικής ομάδας μπάσκετ με αμαξίδιο στο Αφγανιστάν, ήξερε ότι έπρεπε να φύγει.

«Υπήρχαν τόσα πολλά βίντεο με μένα να παίζω μπάσκετ. Είχα δραστηριοποιηθεί στην προάσπιση των δικαιωμάτων των γυναικών καθώς και των δικαιωμάτων των γυναικών με αναπηρία», δήλωσε. «Αν οι Ταλιμπάν τα μάθαιναν όλα αυτά για μένα, ήξερα ότι θα με σκότωναν». Η ίδια βρίσκεται πλέον στην Ισπανία.

Η Bayat ήταν νήπιο όταν το πατρικό της σπίτι στην Καμπούλ χτυπήθηκε από ρουκέτα κατά τη διάρκεια του καθεστώτος των Ταλιμπάν. Ο αδερφός της σκοτώθηκε και η Bayat πέρασε ένα χρόνο στο νοσοκομείο καθώς από τα θραύσματα τραυματίστηκε στη σπονδυλική της στήλη και επίσης έφερε εγκαύματα στην πλάτη.

Χρόνια αργότερα έπαιξε το πρώτο της παιχνίδι μπάσκετ με αμαξίδιο και βελτιώθηκε γρήγορα. Η ομάδα, η οποία άρχισε να συμμετέχει σε διεθνείς διαγωνισμούς το 2017, σύντομα έγινε ένα ισχυρό σύμβολο του τρόπου με τον οποίο η ζωή των γυναικών είχε αλλάξει στη χώρα.

Η ίδια, όπως και οι υπόλοιπες γυναίκες αθλήτριες που προαναφέρθηκαν, φοβάται για όσες μείνανε πίσω: «Σώσαμε τη ζωή μας, αλλά τι γίνεται με τις οικογένειές μας που είναι εκεί; Είμαστε πολύ αγχωμένοι και ανησυχούμε πολύ για όλους».

Διαμαρτυρία μέσα από τον αθλητισμό

Η Kelly Lindsey, πρώην προπονήτρια της εθνικής ομάδας γυναικών και διεθνής με την Αμερική, σε συνέντευξή της στον Guardian τονίζει πως φοβάται ότι οι κυβερνήσεις και οι αθλητικοί φορείς δεν συνειδητοποιούν πως η ενασχόληση αυτών των γυναικών με τον αθλητισμό, είναι μια μορφή δράσης και διαμαρτυρίας.

«Το να παίζεις και να συμμετέχεις σε αθλήματα είναι παραβίαση του νόμου της Σαρία», επισημαίνει. «Έστω και για μια φορά. Εάν ο νόμος είναι αυστηρός, αυτό σημαίνει εκτέλεση. Κάθε φορά που οι παίχτριές μας πήγαιναν στον αγωνιστικό χώρο, υπήρχαν περιπτώσεις όπου δέχονταν φτυσίματα, πέτρες και τραγικά σχόλια. Αυτό το ζουν εδώ και 20 χρόνια. Αν αυτό ήταν αποδεκτό στο πλαίσιο μιας λεγόμενης Δημοκρατίας, πώς θα είναι τώρα;».

Η Khalida Popal, προσθέτει: «Η Εθνική Ομάδα Γυναικών του Αφγανιστάν χτίστηκε για να πολεμήσει ενάντια στους Ταλιμπάν και ενάντια στην ιδεολογία τους. Ενάντια στους ανθρώπους που πήραν το δικαίωμα στην εκπαίδευση και το δικαίωμα της συμμετοχής τους στην κοινωνία και κράτησαν τις γυναίκες σιωπηλές, σε σκοτεινά σπίτια, ανίκανες να φύγουν, φυλακισμένες. Η ίδρυση της ομάδας, της οποίας ήμουν μία από τις ιδρύτριες, ήταν ένας τρόπος ακτιβισμού για εμάς, ένας τρόπος να σηκωθούμε και να στείλουμε ένα μήνυμα στους Ταλιμπάν ότι οι γυναίκες του Αφγανιστάν στέκονται μαζί».

Unsplash - Mohammad Rahmani

Γιάννης Τσεκούρας, TVXS 27/8 

Σχόλια