Φεύγοντας μακριά από την.. καπιτΑλμερία!

Διαβάζοντας κανείς το άρθρο "lost in the plastic sea" στη σαββατοκυριακάτικη έκδοση του Guardian της προπροηγούμενης εβδομάδας , το μόνο που δε θα μπορούσε να πει, είναι "what a wonderful world", ακόμα και εάν ο αγαπημένος του τραγουδιστής είναι ο Louis Armstrong.

Καθότι όμως είναι λογικό να μην έχετε την εν λόγω έκδοση στα χέρια σας (τυχαία βρέθηκε στην κατοχή μου, μη νομίζετε), θα προσπαθήσω να συνοψίσω το εξαιρετικό θέμα των δημοσιογράφων και φωτορεπόρτερ Ofelia de Pablo, Javier Zurita, Annie Kelly και Claire Carlile.

Μετανάστες από φτωχές χώρες λοιπόν εργάζονται 12ωρα, κάτω από χείριστες συνθήκες και με τον καλοκαιρινό ήλιο της Αλμερίας πάνω από τα κεφάλια τους να "καίει" στους 45-50 βαθμούς, μένοντας επί της ουσίας σε χαμόσπιτα , με στόχο να πάρουν (σε σημαντικό βαθμό "μαύρα") χρήματα . Ασφαλώς, ο μισθός τους είναι αρκετά κατώτερος από τον νόμιμο κατώτατο μισθό της Ισπανίας, όπου και βρίσκεται η Αλμερία.

Οι εργάτες αυτοί, 7-10 χιλιάδες στον αριθμό σύμφωνα με το ρεπορτάζ, δουλεύουν στις απέραντες εκτάσεις που καταλαμβάνουν οι φάρμες της Αλμερίας, γεμάτες με κάθε λογής φρούτα και λαχανικά, τα οποία αποτελούν "σχεδόν τα 2/3 των φρούτων και λαχανικών που καταναλώνονται σε όλη την Ευρώπη και την Μεγάλη Βρετανία".

Βέβαια, καθώς είναι απλοί εργάτες και όχι τίποτα.. αξιοσημείωτο, η υγειονομική προστασία που τους παρέχεται, είναι ελάχιστη, ακόμη και "στην εποχή του κορονοϊού".

Μέχρι αυτό το σημείο λοιπόν, για κάποιον που συνηθίζει να διαβάζει ειδήσεις σχετικά με τις συνθήκες υπό τις οποίες εργάτες δουλεύουν σε φάρμες, αγροκτήματα, συσκευαστήρια και εργοστάσια της Ελλάδας και της Ευρώπης, η είδηση αυτή μοιάζει "μια από τα ίδια".

Άλλωστε, πρόσφατο ρεπορτάζ του Unreported Europe, από δημοσιογράφους συνεργαζόμενους με το Euronews, καταδείκνυε ακριβώς τη συγκεκριμένη πραγματικότητα και σε άλλες περιοχές πέρα από την Αλμερία.

Πράγματι λοιπόν, "μια από τα ίδια". Αλλά, να πούμε και ότι, ανάμεσα στο "μια από τα ίδια" και στο "δε βαριέσαι", υπάρχει μια απόσταση (και μια έλλειψη ανθρωπιάς και αλληλεγγύης). Και φυσικά, μια ηθική της αισχροκέρδειας, η οποία διαμορφώνει (και διαμορφώνεται από) ένα καπιταλιστικό σύστημα παραγωγής.

Επί της ουσίας, είναι αδιαμφισβήτητο πως , η συγκεκριμένη πραγματικότητα που βιώνουν εργάτες ανά όλη την Ευρώπη, με λίγη ανάλυση αναδεικνύει την παραδοξότητα της σημερινής μας εποχής.

Έχουμε και λέμε λοιπόν:

Προϊόντα προερχόμενα από τη φύση, φρούτα, λαχανικά και ούτω καθεξής, δηλαδή με άλλα λόγια, κοινά αγαθά (αν διαφωνείς, κοίταξε το καλά), όχι μόνο δε θεωρούνται δημόσια, για όλους τους ανθρώπους δηλαδή, αλλά α) βρίσκονται υπό το καθεστώς ιδιοκτησίας ορισμένων ανθρώπων, οι οποίοι κερδίζουν τεράστια χρηματικά ποσά από αυτά, β) "εμπλουτίζονται" με κάθε λογής ορμόνες, φάρμακα και συντηρητικά με στόχο να διατηρηθούν (εις βάρος φυσικά της φυσικής τους ποιότητας και σύνθεσης) γ) με όλη τη διαθέσιμη σημερινή τεχνολογία και τεχνογνωσία γύρω από αυτά να χρησιμοποιείται στο έπακρο, όχι όμως για το κοινό όφελος (από ένα δημόσιο αγαθό) αλλά για τα οφέλη των γαιοκτημόνων και εργοστασιαρχών.

Με λίγα λόγια, ένα μπάχαλο, κατά το οποίο, όσα παράγει ο πλανήτης μας, ενώ εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο πραγματικά πεινούν, απλώς βοηθούν στο να χειροτερέψει η υγεία όσων δεν πεινούν (και έχουν τα χρήματα να αγοράζουν τα προαναφερθέντα αγαθά), ΕΤΣΙ ΩΣΤΕ κάποιοι άνθρωποι να αποκτήσουν χρήματα.

Χρήματα βέβαια, αποκτούν και οι εργάτες, θα μου πείτε (μη μου πείτε..), από όλο αυτό, έτσι δεν είναι; Έτσι δεν έχουμε την αποκαλούμενη ανάπτυξη με τις εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας;

Άλλωστε το λέει και ο συνεντευξιαζόμενος του ρεπορτάζ, κύριος Χασάν, εργάτης στην Αλμερία: "Είμαι πολύ πιο τρομαγμένος για το να μην μπορώ να δουλέψω, παρά να αρρωστήσω". Από την φράση του διαφαίνεται μια αρρωστημένη μανία με το χρήμα, ένας εργασιομανής άνθρωπος ο οποίος ζει μόνο για να βγάζει λεφτά καθώς, στον δίκαιο κόσμο που ζούμε, αν εκείνος δουλέψει πολύ στη ζωή του, σε κάποια χρόνια θα ανταμειφθεί και θα έχει το δικό του αγρόκτημα. Σωστά;

Φαίνεται άλλωστε και από όσα λέει στη συνέχεια, "γιατί εάν εγώ δεν μπορέσω να στείλω τα χρήματα πίσω στο σπίτι, τα παιδιά μου δε θα φάνε". Βλέπετε; Εντελώς εργασιομανής.

Αφού λοιπόν είπαμε για τον τρόπο με τον οποίο 1. οι άνθρωποι εκμεταλλεύονται άλλους ανθρώπους, 2. βιάζουν την ίδια τη φύση εντός της οποίας δημιουργήθηκαν ως είδος και εξαιτίας της οποίας συνεχίζουν να επιβιώνουν, 3. εκμεταλλεύονται τα αξιοσημείωτα και αξία σεβασμού τεχνολογικά ευρήματα και την τεχνογνωσία γύρω από τις επιστήμες της τεχνολογίας τροφίμων και της γεωπονίας, με στόχο να εκπληρωθούν απλώς ιδιοτελή συμφέροντα, ενδεχομένως να πρέπει να πούμε και για το πώς θα μπορούσε το άρθρο αυτό, και το σημερινό οικονομικό-κοινωνικό σύστημα, να έχει happy end.

Όπως έλεγε λοιπόν ο Καρλ Μαρξ, "η μεταρρύθμιση της συνείδησης συνιστάται αποκλειστικά στο να αφήσουμε τον κόσμο να αντιληφθεί τη δική του συνείδηση ξυπνώντας τον από τα όνειρα που βλέπει για τον εαυτό του, εξηγώντας του τις ίδιες του τις πράξεις" (όπως αναφέρεται σε Κοέν, 2016). Για να ξυπνήσει όμως κάποιος από τα όνειρα, χρειάζεται ένα ξυπνητήρι. Και η δημοσιογραφία, όπως και στην περίπτωση του άρθρου που μνημονεύεται, μπορεί να λειτουργήσει ως ξυπνητήρι. Ενδεχομένως με ήχο σπαστικό, σαν το ξύπνημα της Δευτέρας στις 6.00. Παρόλα αυτά όμως, μπορεί.

Άλλωστε, το πρόβλημα της σημερινής παγκόσμιας (επί)κοινωνίας, δεν είναι πλέον οι πληροφορίες, οι οποίες παρέχονται σε αφθονία, αλλά η αδιαφορία. Μπορεί λοιπόν ο Olivier De Schutter, στέλεχος του ΟΗΕ που ειδικεύεται σε ζητήματα ακραίας φτώχειας, να αναφέρει πως τα όσα συμβαίνουν στην Αλμερία αποτελούν μια "ανθρώπινη τραγωδία", όμως, σίγουρα θα αποτελέσει μια ακόμη μεγαλύτερη ανθρώπινη τραγωδία, εάν πούμε απλά, "ε δε βαριέσαι". Τόσο εμείς, ως πολίτες και καταναλωτές όσο και οι θεσμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εντός του εδάφους της οποίας παρατηρούνται συχνά τέτοια εργασιακά φαινόμενα, όσο και άλλοι παράγοντες.

Ο Κοέν, έγραφε (154, 2016) στο βιβλίο του με τίτλο "Αν θέλεις την ισότητα γιατί είσαι τόσο πλούσιος;", αναλύοντας μια φράση του Καρλ Μαρξ πως "η χειραφέτηση δεν πρόκειται να έρθει με το να αποδείξουμε ότι η θρησκεία είναι ψευδής, πάρα αποκαλύπτοντας ότι η πηγή της είναι ένας κόσμος δίχως πνεύμα - ένας κόσμος που χρειάζεται εξανθρωπισμό". Αντικαταστήστε παρακαλώ τη λέξη "θρησκεία" με την φράση "επιθυμία για κέρδος", ή ακόμα καλύτερα, προσθέστε στη λέξη "θρησκεία" την φράση "του κέρδους". Το κάνατε; Ωραία. Πάμε και στην πράξη τώρα (όλοι μας).

Βιβλιογραφία:

Κοέν Τ. Α. (2016). Αν θέλεις την ισότητα γιατί είσαι τόσο πλούσιος; . Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.

Unsplash/Robert Anasch

Σχόλια